Ngôi làng vì ai ai cũng làm nước mắm nên cái danh làng nước mắm cũng có từ đó. Tuy nhiên lúc đó vẫn chưa ai gọi ngôi làng này là "Gành Đỏ" cả. Mãi cho đến những năm sau 1975, nhãn hiệu nước mắm xứ Gành Đỏ mới ra mắt và từ đó mới có cái tên này.
Mỗi giọt nước mắm, như "một cơn sinh hạ" của người mẹ biển vĩ đại. Cũng ấp ủ 9 - 10 tháng ròng. Câu chuyện về hành trình ủ, chượp để có giọt nước mắm nhỉ, hành trình mang chai mắm quê của người đàn bà làng biển đi khắp núi non phố thị, và cả những niềm tin với con cá, hột muối làng biển
Câu 1: Hồ Tây ở Hà Nội nước ta có nguồn gốc hình thành từ:. A. Nhân tạo. B. Miệng núi lửa đã tắt. C. Vùng đá vôi bị xâm thực D. Khúc sông cũ. Câu 2: Cửa sông là nơi dòng sông chính: A. Tiếp nhận các sông nhánh
Nước mắm Phú Quốc làm từ 2 nguyên liệu chính: Nước mắm ở Phan Thiết vì trong thành phần có nguồn cá tạp nên có màu vàng nhạt ánh xanh. Nước mắm Phú Quốc do chỉ từ cá cơm và muối cùng với phương pháp ủ chượp trong thùng gỗ bời lời suốt từ 10 - 12 tháng nên
để tìm hiểu cho ngọn ngành thì thật ngạc nhiên khi nước mắm lại được xuất hiện lần đầu tiên tại đất nước la mã đấy nhé, thời gian mà người ta phát hiện ra nước mắm có lẽ phải kể đến hơn 2000 năm về trước khi các nhà khoa học đã tìm hiểu và nghiên cứu dựa trên các di tích lịch sử còn lại của đế quốc la mã và phát hiện ra nước mắm đã có mặt tại đây …
Không ai xác định được nguồn gốc cũng như thời điểm có mặt của trái cà na, chỉ biết đây là món ăn gắn liền với ký ức tuổi thơ của bao thế hệ nơi đây. từ xa xưa mới có câu ca dao: Xứ đâu là xứ quê mùa/ Về thăm quê ngoại được vùa cà na. Món ăn tuổi thơ
r64GS. Nói tới nước mắm thì ắt hẳn người Việt nào cũng biết, nhưng hỏi nguồn gốc nước mắm ở đâu thì đảm bảo phần lớn mọi người sẽ trả lời sai. Nhiều người cho rằng Việt Nam chính là cái nôi của nước mắm bởi văn hóa sử dụng nước mắm nơi đây, đa phần người khác thì tin nước mắm xuất xứ đâu đó ở vùng Châu Á. Tuy nhiên những nhận định trên đều sai hết cả rồi, muốn biết nước mắm có nguồn gốc ở đâu, mời bạn đọc bài viết dưới đây. Sự ra đời của nước mắm Theo nhiều sử sách, ở thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN đã tồn tại một thứ nước mặn dùng làm gia vị được gọi là garum. Tương tự như nước mắm của châu Á hiện tại, loại nước này cũng được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men. Tuy nhiên, tỷ lệ muối dùng làm garum lại ít hơn đáng kể, chỉ có 15% lượng muối so với tỷ lệ 41 hay 31 như ngày nay. Điều này khiến cho garum chứa nhiều dưỡng chất và đậm đà hơn. Có nhiều nguồn tin xác thực điều này. Cụ thể, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều tài liệu trong giai đoạn thế kỷ III đến thế kỷ IV đề cập đến “garum”, dấu vết xương cá trong một nhà máy sản xuất “garum” ở Pompeii, một thành bang của La Mã cổ đại, thuộc nước Ý ngày nay. Từ Ý, nước mắm đã lan tỏa đến Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và sang cả Bắc Phi. Một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi lửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó Cũng giống như hiện tại, nguyên liệu chưng cất mắm cũng khá đa dạng, dàn trải từ cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi… Tuy nhiên, garum còn phong phú hơn ở cách chế biến khi nhiều người chỉ sử dụng nội tạng và máu của cá bên cạnh việc chưng cả nguyên con. Thảo dược hoặc lá kinh giới là nguyên liệu được chọn để thêm vào sau khi chưng cất để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Ở Việt Nam hiện tại, người ta dùng mật ong hoặc chút thơm dứa để thay vai trò của những thảo dược này. Hình ảnh hũ mắm trang trí trên nền một cửa hàng Garum ở Pompeii Garum được phân tầng về chất lượng cũng như giá thành cho các đối tượng sử dụng khác nhau. Có những loại rất rẻ để ai cũng mua được, thường được dành cho nô lệ, cũng có những chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Cứ như thế, garum hay chính là nước mắm cổ đã trở thành một phần quan trọng trong ẩm thực và phổ biến như rượu ở La Mã thời đó. Người ta còn pha nước mắm với rượu, mật ong, dầu ô-liu, giấm hoặc thảo mộc để thành một loại nước chấm hỗn hợp. Dần dần, garum lan tỏa sang nhiều quốc gia khác, tới mỗi vùng lại được thêm thắt và biến đổi một chút để phục vụ cho người dân ở đó và trở thành một phần văn hóa ẩm thực của đất nước bản địa. Một vài biến thể của garum ở các nước phương Tây vẫn tồn tại và được ưa chuộng mãi về sau, đơn cử là Colatura di alici của Ý. Đế chế “Garum” sụp đổ Tuy nhiên, cùng với sự sụp đổ của đế chế La Mã vào thế kỷ V, nước mắm cổ đại cũng dần chìm vào quên lãng. Theo các nhà nghiên cứu, khi nhà nước La Mã suy vong, muối bỗng trở nên đắt đỏ bởi nhà nước sau đó đã đặt mức thuế rất cao cho muối. Điều này làm ngành sản xuất nước mắm lâm vào khó khăn, đình trệ rồi phá sản. Chưa kể, nạn cướp biển tràn lan cũng là một trong những lý do của việc nghề sản xuất mắm ở Tây Phương biến mất. Thiếu sự bảo vệ của nhà nước, các thành phố ven biển bị bọn cướp biển hung hăng phá hoại gần như toàn bộ, ngành chế biến thủy hải sản huy hoàng một thời cũng vì thế mà tiêu vong. Do tính chất nhạy cảm của thời kì biến động này, ngày nay nhiều nhà hàng ở Tây Phương thậm chí còn khuyến cáo đầu bếp của mình không dùng nước mắm cho các món Tây như một việc hiển nhiên. Chính vì thế mà cái tên Garum lừng lẫy một thời của đế chế La Mã ngày càng bị lãng quên và chỉ còn nằm trong phần lịch sử ít được biết đến của nhân loại. May mắn thay, nước mắm vẫn tìm được đường để tiếp tục sứ mệnh phục vụ cho tinh hoa ẩm thực của con người. Nhiều sử sách cho rằng, nhờ vào việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam trước khi bị “triệt tiêu” hoàn toàn ở châu Âu. Ở phương Đông, nước mắm có mặt ở Thái Lan với tên gọi “nam-pla”, ở Trung Quốc là “yu lu”, ở Indonesia là “kecap ikan”, ở Phillipines là “patis”…Và người châu Á, tất nhiên, đã rất biết cách tận dụng và duy trì “garum”, để từ đó phát triển thành những gia vị đặc trưng cho mỗi quốc gia. Vậy chắc bạn đã hiểu thật ra những giọt nước mắm đầu tiên bắt nguồn từ đâu rồi nhỉ? Vâng, châu Âu chính là cái nôi của nước mắm. Nhưng có một lẽ tất yếu là, dù có xuất phát từ đâu đi chăng nữa thì nước mắm vẫn là loại gia vị quốc hồn quốc túy của dân tộc Việt, được các thế hệ người Việt nâng niu và tự hào và không thể sống thiếu.
Với chúng ta những điều biết về nước mắm có lẽ chỉ là trong những lời kể của người lớn, từ tivi, từ sách báo, là việc cá được dân chài kéo lên rồi ủ muối mà thành nước cốt nước mắm, là việc nước mắm được coi là thứ gia vị đặc trưng của dân tộc của đất nước. Ngồi trước mâm cơm thơm ngọt, chấm chan những giọt nước mắm vàng nâu óng ả dậy mùi, bạn cũng chỉ xuýt xoa khen sao nước mắm khiến món ăn thêm đậm đà, thêm hương vị. Nhưng điều bạn chưa biết về nơi sản sinh ra nước mắm, chưa biết đến những người vẫn đang từng ngày gìn giữ giá trị văn hóa, mưu sinh với nghề. Cái tên làng nghề nước mắm đâu phải dễ mà thành, đó là cả một đoạn đường thăng trầm mà chỉ người trong nghề mới thấm thía, mới trân trọng. Còn với những ai chưa được biết đến, hãy cùng ngồi lại, đọc thêm vài lời để hiểu thêm về nước mắm, về làng nghề, cái nôi, về những người đã và đang cố gắng mỗi ngày. Đi Tìm Về Cội Nguồn Của Nước MắmVậy Lấy Đâu Ra Những Thăng Trầm Của Làng Nghề Nước Mắm?Đối Mặt Và Giải Quyết Cho Làng Nghề Nước Mắm Đi Tìm Về Cội Nguồn Của Nước Mắm Nghe có vẻ xa xôi nhưng thực tế thì cũng dễ đến hơn 300 năm kể từ khi người Việt dùng nước mắm làm gia vị trong mỗi bữa cơm của mình. Có phải chăng vì nước mắm chứa đựng một hương vị đậm đà, mặn mà nhưng lại vô cùng hoàn hảo để làm dậy thêm mùi cho những món chiên, xào, nấu, lại càng hợp hơn khi sử dụng để chế biến ra hàng chục hàng trăm loại nước chấm phù hợp cho từng món ăn khác nhau tùy mỗi vùng miền, vì thế nên hầu như trong góc bếp của mỗi gia đình Việt đều có bóng dáng của nước mắm rin nguyên chất. Tuy nhiên sự xuất hiện của nước mắm thường xuyên là vậy nhưng chưa chắc có nhiều người biết được nước mắm bắt nguồn từ đâu, đã từng trải qua những thăng trầm như thế nào trong cả một chiều dài lịch sử của dân tộc. Vì thế mà chúng ta cùng thử ngược về quá khứ, đi tìm nguồn gốc của Nước Mắm Việt Nam thôi nào. Mọi người có biết rằng nước mắm bắt nguồn từ nền văn minh cổ đại châu Âu từ hơn 2000 năm về trước với tên gọi là Garum & Liquamen, chứ không hề bắt nguồn từ khu vực Đông Nam Á không? Nghe có vẻ ngạc nhiên nhưng sự thật là vậy, đến thế kỷ thứ 2 các giao dịch nước mắm bắt đầu phát triển và Pompeii trở thành vựa nước mắm lớn nhất nhì La Mã. Tiếp theo vào khoảng thế kỷ IX cùng với sự phát triển của con đường tơ lụa trên biển mà nước mắm đã cứ thế theo chân các lái buôn Ấn Độ đi vào Chăm Pa. Tiếp nối sự kiện trên thì đến năm 1631, sau khi chúa Nguyễn Phúc Nguyên gả con gái mình là công chúa Nguyễn Phúc Ngọc Khoa cho vua Chăm Pa là Po Romé thì người Việt từ Ngũ Quảng mới bắt đầu học cách làm nước mắm truyền thống lâu đời của người Chăm Pa, nếu bạn còn chưa biết thì chính từ “Ủ chượp” có nguồn gốc từ tiếng Chăm đấy. Dần dần theo thời gian và sự học hỏi mà người dân làng chài xưa Phan Thiết đã cải tiến, nâng cao kĩ thuật sản xuất để đưa nước mắm lên một tầm cao mới, cố gắng phát triển nó trở thành một ngành thương mại vững chắc. Từ đó xuất hiện thêm thùng lều gỗ ủ chượp và sự ra đời của tĩn gốm đựng nước mắm, giúp sản lượng nước mắm ngày một tăng, bảo quản cũng dễ dàng. Vì vậy mà từ đó nước mắm Phan Thiết được biết đến rộng rãi hơn, từ Bắc chí Nam, khắp Nam kỳ lục tỉnh đều có bóng dáng của những ghe bầu chứa đầy những tĩn gốm nước mắm chở khắp sông Cà Ty đi muôn nơi. Xem thêm bài về Hàm Hộ cuối cùng của Việt Nam Vậy Lấy Đâu Ra Những Thăng Trầm Của Làng Nghề Nước Mắm? Tại sao lại không có, hưng thịnh trong quá khứ đâu có nghĩa là hiện tại không trải qua nhiều biến động, với bề dày lịch sự hơn 300 năm hình thành và phát triển nhưng không phải vì thế mà nghề nước mắm truyền thống không có những khó khăn bủa vây. Đầu tiên chính là sự khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm cho các làng nghề nước mắm truyền thống quy mô vừa và nhỏ, nếu bạn không biết thì nhiều năm trở lại đây các thế hệ trẻ đã không còn mặn mà gì với nghề truyền thống, hầu như chẳng ai còn nhớ đến khái niệm về hương vị nước mắm truyền thống là như thế nào. Chính vì vậy mà chỉ có đối tượng khách hàng đã có tuổi mới là người còn nhu cầu tìm đến nước mắm truyền thống vì đã quen thuộc với hương vị mà thôi, nhưng cho đến thời điểm này thì nhóm đối tượng này cũng đã không còn quá nhiều và đang có dấu hiệu giảm đi nhanh chóng. Chính vì lẽ không còn quá nhiều nguồn cầu nên các cơ sở sản xuất phải mua nguyên liệu tươi sống với số lượng ít hơn, dẫn đến việc giá đầu vào bị dội lên đắt đỏ hơn, thời gian chế biến cũng lâu hơn khiến cho giá thành của những chai nước mắm truyền thống lại vô tình bị đẩy lên cao hơn, càng khiến người tiêu dùng không mấy mặn mà hơn nữa. Đây chính là nguyên nhân khiến cho các cơ sở nước mắm truyền thống bị lệ thuộc vào các bên trung gian, dẫn đến giá thành không ổn định, thương hiệu làng nghề cũng vì thế mà mai một dần. Nguyên nhân không dừng lại ở đó, từ sự khó khăn về thiếu hụt nguyên liệu để sản xuất, nghề đi biển thì ngày càng bấp bênh hơn, ngư dân vì bị phụ thuộc nhiều vào thời tiết thành ra cũng chẳng mặn mà theo nghề chài lưới, nguyên liệu khan hiếm ngày càng khan hiếm thêm, cá cơm – nguyên liệu chính làm nước mắm cũng vì thế mà càng khó tìm kiếm, giá cao lại chồng giá cao. Ngoài ra thì một thực trạng đáng buồn nữa mà hiện nay đang xảy ra chính là các cơ sở còn theo nghề truyền thống còn lại rất ít, chủ yếu chỉ đang duy trì theo quy mô hộ gia đình mà thôi. Những hàm hộ lớn mạnh với các nhà thùng nước mắm tĩn lớn một thời làm rạng danh nghề này cũng đã không còn, chủ yếu là do đời con cháu đã trôi dạt sinh sống làm ăn nước ngoài, còn lại thì không thiết tha theo nghề, những cơ sở sản xuất vừa và nhỏ thì lại càng không có thế hệ tiếp nối, những thanh niên thời nay họ đều tìm cho mình con đường riêng, chẳng còn mặn mà gì với nghề làm nước mắm truyền thống này. Ngược lại thì ngành công nghiệp nước mắm công nghiệp càng ngày càng chiếm được thị phần vì độ đa dạng cũng như tiện lợi của nó. Khó khăn chồng chất khó khăn, quy mô thu hẹp, ngày càng biến mất thêm khiến cho nghề làm nước mắm truyền thống thậm chí đang phải đối mặt với nguy cơ mai một và thất truyền chỉ là chuyện sớm muộn nếu không có giải pháp kịp thời. Xem thêm bài công dụng của Tĩn xưa và nay Đối Mặt Và Giải Quyết Cho Làng Nghề Nước Mắm Đứng trước thực trạng về làng nghề nước mắm tĩn truyền thống chắc không ít người sẽ tiếc nuối, nhưng cũng có những người thể hiện chúng bằng hành động để “cứu sống” lấy những gì thuộc về giá trị truyền thống, về những điều đáng để trân trọng và gìn giữ. Chính vì vậy sự ra đời của Bảo tàng Làng Chài Xưa là một nguồn động lực không hề nhỏ giúp cho việc bảo tồn, gìn giữ trọn vẹn hương vị đậm đà, mặn mùi của nước mắm Rin nguyên chất ngày xưa. Bằng việc hồi sinh thương hiệu nước mắm Tĩn 300 năm, đưa giá trị truyền thống có mặt và khẳng định vị thế của mình tại thời điểm hiện tại này. Với rất nhiều hy vọng rằng trong một ngày không xa thì “gu” nước mắm truyền thống xưa kia của người Việt thông qua việc trải nghiệm tại bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa có một không hai tại Việt Nam chắc chắn sẽ không còn là số ít như bây giờ. Có thể bạn quan tâm Nguồn hình sưu tầm
nước mắm có nguồn gốc từ đâu